Levensverwachting
Elke vrouw krijgt met de overgang te maken. Sinds onze levensverwachting een stuk hoger ligt dan 200 jaar geleden hebben wij vrouwen in grote getalen te maken met de overgang. De gemiddelde levensduur was in 1800 gemiddeld 33 jaar voor een mens die in Europa werd geboren. (1) De overgang is daarom een nieuw fenomeen, zo’n 200 jaar geleden bestond de menopauze of de overgang simpelweg niet om de eenvoudige reden dat de leeftijd van 51 jaar meestal niet werd bereikt. Inmiddels is de levensverwachting van een vrouw in Nederland 83 jaar (2). Ook is onze leefstijl anno 2024 heel anders dan die van onze voorouders. Traditionele rolverdelingen zijn veel meer los gelaten. Vrouwen kregen 100 jaar geleden ontslag als zij gingen trouwen (4). Er is veel veranderd is in de afgelopen 100 jaar. Nu heeft 83% van de vrouwen een baan in de leeftijd tussen 45 en 55 jaar. (3).
Omgekeerde puberteit
De overgang zou je kunnen zien als een omgekeerde puberteit. Daar waar in de puberteit het lichaam van een vrouw de vruchtbare periode in gaat en hormonen in het lichaam allerlei systemen “aan” zetten. Borstgroei en het menstrueren (hormoon gestuurde processen). In de overgang neemt het vrouwenlichaam juist afscheid van die vruchtbaarheid en dalen de geslachtshormonen doordat de eicellen in de eierstokken opraken.
Vanaf gemiddeld het 38e jaar treedt er een versnelling van het verlies van follikels ofwel de eicellen op. Het lichaam probeert de resterende eicellen uit te laten rijpen. Het Follikel Stimulerend Hormoon (FSH) komt verhoogd vrij in de fase voor de overgang en zorgt ervoor dat en meer eicellen tegelijkertijd worden gestimuleerd en dat kan lijden tot een verkorting van de menstruatiecyclus.
Menopauze
De allerlaatste menstruatie die een vrouw heeft. Nadat zij een jaar niet meer gemenstrueerd heeft kun je zeggen dat de menopauze een feit is. En zal zij de rest van haar leven post-menopauzaal zijn. Tegenwoordig ligt de levensverwachting van een vrouw op 85 jaar en zal dit betekenen dat een vrouw gemiddeld 40% van haar leven is deze fase doorbrengt.
Oestrogenen
De oestrogenen genoemd dalen, dit van de vrouwelijke geslachtshormonen. Deze oestrogenen hebben hele belangrijke lichaamsfuncties. Het zorgt voor soepele huid, mooi haar, maar ook inwendig voor sterke botten, gezonde bloedvaten en goede doorbloeding in ons brein. Je kunt je dan wel voorstellen dat een afname van dit hormoon soms heel wat klachten teweeg kan brengen.
Progesteron
Progesteron is het hormoon wat vrij komt nadat tijdens de menstruatiecyclus een ovulatie ofwel het springen van de eicel heeft plaats gevonden. Het ‘hoesje’ wat dan achter blijft waaruit de eicel sprong produceert het geslachtshormoon progesteron. Het hormoon houdt een zwangerschap in stand na een bevruchting. En kan een ontspannende werking in ons lichaam hebben.
Healty aging
Gezond ouder worden vinden we met z’n allen steeds belangrijker. De lage oestrogeen waarden na de overgang ofwel de menopauze kunnen een behoorlijke impact hebben op het leven en de gezondheid van vrouwen. Meer opvliegers en nachtelijk zweten, een verstoord slaappatroon, vermoeidheid, concentratiestoornissen, seksuele klachten en depressies kunnen als symptomen worden ervaren. Op lange termijn gaan deze lagere waarden van het oestrogeen hormoon gepaard met het verlies aan botdichtheid, een toename op hart- en vaatziekten en we denken ook het denkvermogen en het verwerken van informatie hiermee ook achteruit gaat.
Bronnen:
(1) Our World in data
(2) CBS
(3) CBS arbeids participatie
(4) Podcast Eeuw van de Vrouw